Cúng gia tiên rằm tháng 7 là một nghi lễ quan trọng trong văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng hiếu thảo, biết ơn của con cháu đối với ông bà, tổ tiên. Để chuẩn bị cho lễ cúng, bạn cần biết những lễ vật, bài văn khấn và cách cúng đúng theo phong tục. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn chi tiết các bước cần làm để cúng gia tiên rằm tháng 7 một cách chu đáo và trang nghiêm. Cùng Homedy tìm hiểu nhé!
Quan điểm về cúng gia tiên rằm tháng 7

Cúng gia tiên rằm tháng 7 là một nghi lễ quan trọng trong văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng hiếu thảo, biết ơn của con cháu đối với ông bà, tổ tiên đã sinh thành và nuôi dưỡng chúng ta. Đây cũng là dịp để cầu nguyện cho tổ tiên được an vui, phù hộ cho con cháu được bình an, may mắn, hạnh phúc.
Theo truyền thống, ngày cúng gia tiên rằm tháng 7 là vào ngày rằm âm lịch, tức là ngày 15 tháng 7. Tuy nhiên, do một số lý do như công việc, điều kiện sinh hoạt, nhiều gia đình có thể cúng trước hoặc sau ngày rằm một vài ngày. Quan trọng là phải có lòng thành kính và chuẩn bị lễ vật đầy đủ.
Thời gian tổ chức lễ cúng rằm tháng 7 gia tiên thường là vào buổi sáng hoặc buổi chiều. Nếu cúng vào buổi sáng, thì nên cúng trước 10 giờ sáng. Nếu cúng vào buổi chiều, thì nên cúng sau 4 giờ chiều. Không nên cúng vào giờ Ngọ (11h-13h) hoặc giờ Dần (3h-5h) vì đó là giờ xấu.
Thứ tự của cúng rằm tháng 7 gồm có: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên và cúng chúng sinh.
-
Cúng Phật là để tưởng nhớ công đức của Đức Phật và các vị Bồ tát đã giảng dạy pháp lý cho chúng sinh.
-
Cúng thần linh là để tôn kính các vị thần quản lý bản xứ, bản cảnh, bản gia và các vị thần khác.
-
Cúng gia tiên là để báo hiếu và cầu nguyện cho tổ tiên.
-
Cúng chúng sinh là để thể hiện sự từ bi và giải oan cho những hồn ma lang thang không nơi nương tựa.
Mâm lễ cúng gia tiên rằm tháng 7 gồm những gì?
Rằm tháng 7 là ngày lễ Vu Lan báo hiếu, cũng là ngày để con cháu bày tỏ lòng biết ơn đối với các bậc sinh thành, ông bà, tổ tiên đã khuất. Vậy cúng gia tiên rằm tháng 7 cần những gì?
Để sắm lễ cúng gia tiên rằm tháng 7 tươm tất và thành kính nhất, các bạn cần chuẩn bị :
Lễ vật cúng gia tiên
Lễ vật cúng gia tiên rằm tháng 7 thường gồm có:
-
Hương, nến, hoặc đèn cầy : Để thắp lên trước bàn thờ, tượng trưng cho sự tôn kính và sáng soi cho ông bà.
-
Trầu cau
-
Hoa tươi : Để trang trí bàn thờ, tạo không khí tươi mát và thanh khiết. Có thể lựa chọn hoa sen, hoa cúc, hoa huệ, hoa mai, hoa đào… tùy theo sở thích và ý nghĩa của từng loại hoa.
-
Mâm ngũ quả : Để dâng lên bàn thờ, biểu hiện sự sung túc và phong phú. Có thể là: chuối, đu đủ, dứa, phật thủ, bưởi, xoài… tùy theo mùa vụ và khu vực.
-
Mâm cỗ : Để dâng lên bàn thờ, biểu hiện sự hiếu khách và mến khách. Có thể là mâm cỗ chay hoặc mâm cỗ mặn tùy theo tín ngưỡng và truyền thống của gia đình.
-
Nước uống : Để dâng lên bàn thờ, biểu hiện sự quan tâm và chia sẻ. Có thể là nước ngọt, nước trà, nước hoa quả…
-
Rượu : Để dâng lên bàn thờ, biểu hiện sự tri ân ông bà tổ tiên. Có thể là rượu nếp, rượu gạo, rượu nho…
Vàng mã cúng gia tiên
Một trong những thứ không thể thiếu trong lễ cúng gia tiên rằm tháng 7 là vàng mã, tiền vàng. Đây là những đồ giấy mô phỏng những vật dụng, tiền bạc, quần áo, xe cộ, nhà cửa… của người sống để gửi cho người đã khuất. Theo quan niệm dân gian, sau khi đốt vàng mã, người âm sẽ nhận được và có thể sử dụng như người dương. Vì vậy, việc đốt vàng mã là một cách để thể hiện lòng thành kính, sự tôn trọng và mong muốn cho người thân đã mất có một cuộc sống sung túc, thoải mái ở âm giới.
Vàng mã cúng gia tiên rằm tháng 7 thường bao gồm những loại sau :
-
Giấy vàng mã : Là những tờ giấy có in hình hoa văn hoặc chữ Hán mang ý nghĩa phú quý, may mắn. Giấy vàng mã có thể có nhiều kích cỡ khác nhau, từ nhỏ đến lớn.
-
Tiền vàng : Là những tờ giấy có in hình tiền xu hoặc tiền giấy của các nước khác nhau. Tiền vàng có thể có nhiều mệnh giá khác nhau, từ hàng trăm đến hàng triệu đồng.
-
Tiền âm phủ : Là những tờ giấy có in hình tiền xu hoặc tiền giấy của âm phủ. Tiền âm phủ là tiền bạc dùng để mua sắm, chi tiêu ở âm giới.
-
Quần áo : Là những đồ giấy mô phỏng các loại quần áo, giày dép, nón… của người sống. Quần áo có thể được gấp từ giấy hoặc được in sẵn trên giấy.
-
Trang sức : Là những đồ giấy mô phỏng các loại trang sức, kim cương, vàng bạc… của người sống.
Ngoài ra, vàng mã cúng gia tiên rằm tháng 7 cũng có thể bao gồm những đồ người đã khuất lúc còn sống thích để gửi cho họ. Ví dụ như sách báo, điện thoại, máy tính, xe cộ… Đây là cách để thể hiện sự quan tâm, chia sẻ và hiểu biết về sở thích của người thân đã mất.
Mâm cúng gia tiên rằm tháng 7

Mâm cúng gia tiên rằm tháng 7 là một nghi lễ quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt Nam. Đây là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn đối với các bậc sinh thành, ông bà, tổ tiên đã khuất, thể hiện tấm lòng “ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Để chuẩn bị mâm lễ cúng gia tiên rằm tháng 7 tươm tất và thành kính nhất, bạn có thể tham khảo một số gợi ý sau đây :
Mâm cúng chay : Bạn có thể chọn một trong những thực đơn sau:
THỰC ĐƠN 1
THỰC ĐƠN 2
-
Xôi đỗ xanh
-
Canh cải nấm
-
Đậu hũ xào cà chua
-
Rau cải luộc
-
Bánh bao chay
-
Hoa quả.
THỰC ĐƠN 3
Mâm cúng mặn : Bạn có thể chọn một trong những thực đơn sau :
THỰC ĐƠN 1
THỰC ĐƠN 2
THỰC ĐƠN 3
Ngoài ra, một số lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng rằm tháng 7 gia tiên là :
-
Số lượng món ăn trong mâm cúng phải là số lẻ (3, 5 hoặc 7) và phải có ít nhất một món xôi. Nếu không có xôi thì có thể dùng cơm trắng hoặc bánh chưng.
-
Cách sắp xếp mâm cúng phải hợp lý và hài hòa. Bạn nên để xôi ở giữa, các món ăn khác xung quanh, hoa quả ở ngoài cùng. Nước uống và vàng mã để ở hai bên. Hoa cúng để trước mâm cúng, nhang hương để sau mâm cúng.
-
Thời gian cúng gia tiên rằm tháng 7 thường là vào buổi sáng hoặc trưa. Bạn nên chọn thời gian phù hợp với gia đình và không nên cúng vào buổi tối.
-
Trước khi cúng, phải rửa sạch tay, mặc quần áo sạch sẽ, không nói chuyện bừa bãi, không cười đùa. Khi cúng, phải đọc bài cúng gia tiên rằm tháng 7 thành kính, cầu nguyện cho tổ tiên được siêu thoát, phù hộ cho con cháu được an lành. Sau khi cúng, phải cảm ơn các vị thần linh và tổ tiên đã giáng lâm chứng giám.
Lễ cúng gia tiên rằm tháng 7
Văn khấn gia tiên rằm tháng 7 tại nhà
Để chuẩn bị cho lễ cúng rằm tháng 7 gia tiên, ngoài việc sắm sửa hương hoa, lễ vật và các vật phẩm cúng dâng thì còn một điều quan trọng nữa đó là văn khấn gia tiên ngày rằm tháng 7.
Dưới đây là bài văn khấn gia tiên rằm tháng 7 trong nhà để bạn tham khảo :
“Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị Hương linh.
Tín chủ chúng con là…
Ngụ tại…
Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm Nhân gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung Nguyên, chúng con nhớ đến tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức.
Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân vàng bạc, thắp nén tâm hương, thành kính lên các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội và tất cả các hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ….
Cúi xin các vị thương xót cháu con, linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu khỏe mạnh bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long, hướng về chính giáo.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)”
Văn khấn đốt quần áo tháng 7 cho gia tiên
Ngoài bài khấn gia tiên rằm tháng 7 hay bài cúng rằm tháng 7 gia tiên, bạn cũng cần biết đến bài cúng đốt quần áo tháng 7 cho gia tiên.
“Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ. Chư vị Tôn thần
Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày mùng 3 tháng giêng năm
Chúng con là:………………………
Hiện cư ngụ tại.
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. | Kính cẩn thưa trình: tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim | ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con | cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)”
Lưu ý:
-
Khi chuẩn vàng mã cho gia tiên cần chuẩn bị thêm 1 phần vàng mã hóa cho thổ địa.
-
Khi khẩn vàng mã xong, mang vàng mã đi hóa thì hóa phần vàng mã của thổ địa trước, sau đó mới hóa tới vàng mã của ông bà tổ tiên.
-
Hóa lần lượt các phần tiền vàng biểu từng người riêng. Vừa đốt vừa kêu tên người nhận, không gom tất cả vào đốt.
Cách cúng gia tiên rằm tháng 7

Sau khi đã sắp xếp mâm cúng xong, bạn nên quỳ gối trước bàn thờ, hai tay chắp nhau trước ngực, nhìn thẳng vào bức ảnh hoặc bia của tổ tiên. Bạn nên đọc văn cúng gia tiên rằm tháng 7 một cách thành kính và to rõ. Bạn có thể in ra giấy hoặc thuộc lòng văn khấn để đọc. Sau khi đọc xong văn khấn, bạn nên vái lạy ba lần, mỗi lần vái lạy gồm hai phần: phần đầu bạn hạ đầu xuống gần sàn nhà, phần sau bạn ngẩng đầu lên nhìn vào bàn thờ. Sau khi vái lạy xong, bạn có thể đốt vàng mã cho tổ tiên và xin phép được dùng bữa cùng tổ tiên.
Ngoài ra, hẳn nhiều người cũng có chung thắc mắc rằng nên cúng chúng sinh trước hay cúng gia tiên trước và cúng gia tiên rằm tháng 7 vào giờ nào?
Về vấn đề này, theo các chuyên gia thì cúng gia tiên rằm tháng 7 nên tổ chức vào ban ngày, từ khoảng 11-12 giờ là hợp lý nhất. Đây là giờ hoàng đạo và là giờ ma quỷ ít hoạt động hơn. Ngoài ra, cúng gia tiên rằm tháng 7 cũng có thể cúng vào ngày 14, 15 tháng 7 âm lịch hoặc trước đó, tùy theo sự thuận tiện của gia đình.
Tiếp theo, hiện không có quy định chặt chẽ về việc cúng chúng sinh trước hay sau khi cúng gia tiên. Tùy vào từng gia đình, từng vùng miền mà có những phong tục khác nhau. Một số gia đình cho rằng nên cúng chúng sinh trước để các linh hồn được no đủ, không quấy rối đến gia tiên và gia đình. Một số gia đình lại cho rằng nên cúng gia tiên trước để xin phép và lấy phước từ các bậc tiền nhân, sau đó mới cúng chúng sinh để biểu hiện lòng từ bi và bác ái.
Dù là cúng chúng sinh trước hay sau, điều quan trọng là tâm thành và ý nghĩa của lễ cúng. Lễ cúng chúng sinh là một nét đẹp trong văn hóa Việt Nam, thể hiện sự tôn kính các bậc tiền nhân, sự quan tâm và giúp đỡ những người khó khăn, sự hướng thiện và an lạc trong cuộc sống.
Cúng gia tiên rằm tháng 7 là một nghi lễ truyền thống của người Việt Nam, thể hiện lòng hiếu thảo, biết ơn và tưởng nhớ đến ông bà, tổ tiên đã sinh thành và nuôi dưỡng chúng ta. Đồng thời, đây cũng là dịp để chúng ta ôn lại những giá trị tốt đẹp của tâm linh, văn hóa và đạo đức dân tộc. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có được những thông tin hữu ích về cách cúng gia tiên rằm tháng 7 theo đúng nghi lễ.
Đừng quên ghé thăm homedy.com thường xuyên để cập nhật nhiều thông tin hữu ích khác. Cảm ơn bạn đã quan tâm và theo dõi bài viết của chúng tôi!
Loan Nguyễn